Bijgaand treft u de begroting 2023 – 2026 aan. Onder de noemer ‘Nieuwe energie voor onze gemeente’ zijn de plannen en ambities voor onze mooie gemeente verwoord. Deze plannen zijn financieel uitgewerkt in bijgaande begroting, waarbij de kernwaarden ‘verbinding, betrokkenheid en mooi plekje’ ook in deze bestuursperiode onverminderd leidend zijn.
Het is een complexe tijd voor de wereld, voor de Beuningse samenleving en voor het bestuur. Na de Coronacrisis brak er een oorlog uit in Oekraïne met als gevolg een vluchtelingencrisis, waar we een flinke bijdrage aan leveren. Daarnaast zien we ons geconfronteerd met de klimaatcrisis, de energiecrisis, de stikstofcrisis, de woningcrisis, hoge inflatie, een krappe arbeidsmarkt en polarisatie in de samenleving. De crises strekken zich uit over verschillende domeinen en zijn verweven met elkaar. Daarnaast zien we dat de rijksoverheid steeds meer taken overdraagt aan gemeenten en in bestaande taken hogere eisen stelt, met gevolgen voor onze financiën en capaciteit.
Na een relatief sobere periode zijn de financiën nu op orde. Dat is een prestatie van formaat. Voor de periode 2022 tot 2025 ontvangen we tijdelijk extra middelen van de rijksoverheid, maar zoals het er nu uitziet, krijgen we vanaf 2026 structureel minder te besteden. Deze periode die volgt wordt de “ravijnperiode” genoemd.
Het meerjarenperspectief laat inclusief de “ravijnperiode” 2026 nog een positief resultaat zien. Tegelijkertijd heeft het college grote ambities om Beuningen nog beter en mooier te maken. We werken daarbij vanuit de thema’s:
* Sociaal kloppend hart
* Zuinig op ons klimaat
* Aantrekkelijk wonen
* Beuningen maken we samen
Enkele ambities gaan eerst de onderzoeksfase in voordat de daarbij behorende investeringen geconcretiseerd kunnen worden. Deze investeringen zijn daarom niet financieel vertaald in de begroting. Dit betekent dat de raad op termijn keuzes moet maken met betrekking tot de beschikbare capaciteit en financiën.
Toekomstgericht
Vanaf 2027 leiden de financiële resultaten van onze ambities en een lagere bijdrage vanuit het gemeentefonds tot een meerjarig en structureel tekort. Vooralsnog kiezen we ervoor om de OZB-stijging te beperken tot 3%.
We gaan de komende jaren het uiteindelijke rekeningresultaat toe voegen aan een tweetal bestemmingsreserves om de grote ambities waar te kunnen maken. Dit voor zowel bovenwijkse voorzieningen als ook het maatschappelijk vastgoed (Lèghe Polder). Hiermee dragen we bij om deze forse investeringen in de toekomst ook daadwerkelijk te kunnen realiseren.
Het is noodzakelijk dat we als college en raad gezamenlijk de vinger aan de pols houden, zowel financieel als inhoudelijk. Hoe staan de plannen en de financiën ervoor, wat vraagt om bijstelling en hoe doen we dat? Deze vragen stellen we elkaar met regelmaat in de komende periode. Dit is temeer van belang omdat we al enkele jaren bij de jaarrekening constateren dat niet alle prestaties en uitgaven zijn geleverd op het moment waarop ze begroot waren. Als gevolg van de voornoemde onzekere toekomst van het gemeentefonds, de stikstofcrisis, de sterke inflatie, de krapte op de arbeidsmarkt in alle sectoren en langlopende inspraakprocedures is het risico op de vertraging van plannen en de noodzaak tot financiële herijking ervan ook in de komende jaren groot. Het is belangrijk om verantwoord met de beschikbare middelen om te gaan. Werkzaamheden moeten we over de komende jaren spreiden, zo nodig voorbij deze bestuursperiode. Zo spreiden we de lasten en blijft het uitvoeren van werkzaamheden en projecten behapbaar voor de samenleving èn de gemeente. Bovendien kunnen we zo, indien nodig, de plannen aanpassen aan (eventueel) veranderende omstandigheden.
Onze thema's
Sociaal kloppend hart
Hier is het primaire doel dat iedereen kan meedoen in en aan onze samenleving. Preventie, hulp en ondersteuning gaan hand in hand met inzet op eigen verantwoordelijkheid en eigen mogelijkheden. We willen als gemeente Beuningen inzetten op preventie en vroegtijdige schuldensignalering en de helpende hand bieden aan onze gemeenschap om de weg naar de overheid te vinden met hun hulpvraag. Hiervoor nemen wij voor twee jaren een zogenaamde “stroppenpot” op.
De komende jaren ondernemen we veel voor en met de jeugd, werken we aan goede werkmatches voor onze inwoners en richt ons accommodatiebeleid zich op versterking van formele en informele sociale netwerken. In de begroting is wat we hiervoor gaan doen te vinden onder de programma’s 1, 2 en 3: Werk en inkomen, Jeugd en Maatschappelijke ondersteuning. Onder programma 4 vindt u de accommodaties.
- Verhoging sociaal minimum naar 120%
- Klavervier Pas
- Onderzoek naar maatschappelijk vastgoed (waaronder De Lèghe polder)
Zuinig op ons klimaat
Zuinig zijn op ons klimaat vraagt om een gezamenlijke inzet van overheid, inwoners en bedrijven. Speerpunten hierin zijn klimaatverandering tegengaan, energie uit zon en wind, een duurzame leefomgeving. In de begroting geven we aan wat we hiervoor gaan doen en wat dat kost. Zie programma 5: Omgeving.
- Herijking energievisie
- Onderzoek voor het warmtenet
- Klimaatadaptief groenbeleid
Aantrekkelijk wonen
Het perspectief is dat Beuningen groeit naar ongeveer 30.000 inwoners in 2040.
- Betaalbare woningen en flexwoningen in een aantrekkelijke omgeving
Beuningen maken we samen
Betrokkenheid, een veilige leefomgeving en een sterke sociale samenhang zijn zaken om te koesteren en te versterken. Onder programma 4 vindt u terug wat we daarvoor gaan doen.
- Participatiebeleid
- Stimuleren ondernemersklimaat
- Cultuur als verbindende factor in de samenleving
- Huishoudboekje: sparen voor de toekomst
Samengevat zien we mooie ambities voor een mooie gemeente in een onzekere tijd. Wij krijgen energie van het vooruitzicht om samen met u, de samenleving en alle andere partners te mogen werken aan nieuwe energie voor onze gemeente.